“Kan je muziek in geuren vertalen?” vroeg de Weense violist Johannes Fleischmann me. Fleischmann vormt een muzikaal duo met de Belgische pianist Philippe Raskin. Ze zochten een manier om een extra dimensie aan hun concerten te geven. “Geen idee, maar ik wil het wel proberen,” antwoordde ik. Muziek en parfum hebben immers een gelijkaardig vakjargon: je spreekt over akkoorden, noten en composities. En als het goed is, zijn zowel muziek als parfum in staat om te ontroeren, blij te maken of andere emoties op te wekken. Beiden vertellen een verhaal, roepen een gemoedstoestand op. Dus besloten we een geurconcert te maken, waar muziek vertaald wordt in geuren.
Geurconcert
Ik ben niet de eerste die zich daar aan waagt. De Franse parfumeur Christophe Laudamiel had in 2010 al een ‘scent opera’ voor het Guggenheim ontworpen. Beelden, geuren en klanken vertelden samen een verhaal. Op http://bigthink.com/videos/how-to-make-a-scent-opera ontdek je hoe hij dat aanpakte. En de Belgische kunstenaar Peter De Cupere heeft een ‘olfactiano’ ontworpen. Dat is een geurpiano die een compositie van geuren in plaats van klanken produceert.
Een budget voor high tech installaties was er niet. Dus pakten we ons geurconcert artisanaal aan: met waaiers. Een ideetje dat ik mocht pikken van David Depuydt, de wandelende parfumencyclopedie van Haute Parfumerie Place Vendôme in Wevelgem. Hij presenteerde me ooit een paar exclusieve parfums op stoffen waaiers. Textiel houdt immers goed geuren vast en de bewegingen van de waaier brengt het parfum tot leven.
Maar welke geuren? Uit gesprekken met parfumeurs wist ik dat ze voor elke sfeer die ze willen oproepen een vast palet van ingrediënten hanteren. Sensualiteit bijvoorbeeld, vertaal je door weelderige bloemen als jasmijn, lelie en roos. De lieflijke, frisse aroma’s van pioenroos en meiklokjes hebben iets jong en onschuldig. Vanille en balsems roepen comfort en zachtheid op. Alles draait dus om het vertalen van emoties. Niet elk muziekstuk zal daarom even gemakkelijk te vertalen zijn. We gingen op zoek naar een stuk met duidelijk verschillende sferen en kwamen uit bij een compositie van César Franck, een van de favoriete componisten van het duo. De ‘Sonata for Violin and Piano in A-Major’ schreef Franck als huwelijksgeschenk voor zijn beste vriend. Het stuk bestaat uit vier bewegingen. Elk beschrijft een fase van de relatie van het koppel: de eerste ontmoeting, stormachtige passie, vertwijfeling en tenslotte het huwelijksfeest.
Alegretto Ben Moderato: de eerste ontmoeting
De lichtvoetige, speelse en aftastende muziek wordt perfect vertaald door Petite Chérie van Annick Goutal. Dit parfum begint zacht met fruitige aroma’s van perzik en peer die iets onschuldig en vrolijk suggereren. Langzaam aan wordt de geur warmer door lieflijke bloemen die de romantische sfeer van de eerste ontmoeting weergeven.
Allegro Molto: stormachtige passie
De relatie komt in een passionele stroomversnelling, mooi geïllustreerd door Juliette Has a Gun Vengeance Extreme. Roos en patchoeli zijn het ideale paar dat elkaar mooi aanvult: rozen, als symbool van de liefde, zorgen voor een weelderige warmte, terwijl de bittergroene geur van patchoeli voor de nodige weerhaakjes zorgt. Geen rozen zonder doornen, geen passie zonder schrammen. Vanille tenslotte, laat de liefde zoet smaken.
Recitativo – Fantasia Ben Moderato: bezinning & vertwijfeling
Wanneer de eerste passie luwt, duiken de twijfels op. Memoir Man van Amouage, is een mysterieuze fougère met absinth als ruggengraat. Het vertaalt de aanvankelijke sombere stemming, neergezet door hout en leer. Het toont het heen en weer geslingerd worden in golven van kruidige akkoorden en een rokerig facet dat voor mysterie en diepgang zorgt. Om uiteindelijk te berusten in het bekende: een vertrouwelijke basis van vanille, tabak en muskus.
Allegretto poco mosso: het huwelijk
Een stralend blauwe hemel met een vriendelijke zon verlichten een eindeloze tuin waar feestelijk uitgedoste kinderen elkaar achterna hollen. Mooi gedekte tafels staan uitnodigend klaar, te wachten op de eerste gasten van het trouwfeest, dat uiteindelijk uitmondt in een onvergetelijk feest. Estée Lauder Pleasures Eau Fraîche is een feest van witte bloemen, de perfecte setting voor een zomers trouwfeest. Ze illustreren de stralende elegantie van de gasten, de romantiek van een bruiloft en het uitbundige van het feest.
Info
Het boek Parfumwijzer is online te koop
Lees ook
Parfumwijzer, jouw gids in de parfumjungle
